Canteiras de granito en O Porriño

LUGAR

O batolito de O Porriño está situado no S da provincia de Pontevedra, co centro xeográfico ao S da localidade de Ponteareas. O seu emprazamento tivo lugar fai 987±9 millóns de anos (García, 1987), e foi clasificado como unha intrusión de «granodiorita tardía» (Capdevila e Floor, 1970), aínda que está formado fundamentalmente por dous tipos de roca, de características petrológicas diferentes e que, cando se explotan, reciben también nomes comerciais distintos.

O chamado «granito Rosa Porriño» é un granito de gran groso, formado principalmente por cuarzo (que representa entre o 40% e o 50% da masa da roca), microclina, que é de cor rosada e de gran máis groso que o dos outros minerais (representa entre o 30 e 40 %), plagioclasa, de cor branca, e soamente unha pequeña cantidade de biotita (menos do 2%) e minerais opacos, especialmente allanita, xeralmente como inclusións na biotita.

O material con denominación comercial «granito Rosa Dante», que forma a mayoría de o plutón, presenta textura porfídica, con fenocristales de microclina e de plagioclasa. Ten unha proporción de cuarzo menor que o «Rosa Porriño» e, ao contrario que nel, a plagioclasa é más abundante que a microclina, polo que se trata realmente dunha granodiorita. A composición da plagioclasa corresponde aos términos andesina-oligoclasa. También contén algo de hornblenda (Moral e Pérez, 1980). Outras denominacións comerciais, como «Rosa Salvatierra», «Mondariz» ou «Crema Julia» designan materiais semellantes a «Rosa Dante» pero de gran más fino.

O granito «Rosa Porriño» se atopa sobre todo na zona W do plutón, e o «Rosa Dante» na E (Ecominsa, 1982). As canteiras para a extracción de granito en bloques para a construción e para uso como pedra ornamental, ao redor de corenta, están situadas na parroquia de Atios, no término municipal de Porriño, e esténdense nunha superficie aproximadamente circular, de algo menos de 2 km de diámetro. Son accesibles por camiños que parten cara á esquerda da estrada de Porriño a Salvatierra, entre o km 1,5 e o km 2, entre as naves industriais dedicadas á transformación e almacenamento da pedra. Ao estar en actividade, é indispensable dispoñer dos oportunos permisos dos propietarios para acceder a elas. As canteiras de Porriño se explotaron desde antigo, inicialmente para obter pedra de construcción para uso local, e posteriormente para o seu uso noutros lugares da rexión, ou mesmo a escala nacional. En 1919 estaba en actividade a canteira chamada “Pedra que Fala”, na paraxe do mesmo nome, explotada por conta do Estado, e que produciu ese añou 1.000 metros cúbicos de granito, unha cifra moi importante para a época, contando con 245 traballadores. Nesa época se empregou o granito para construír o edificio do concello de Porriño. Posteriormente cesou case por completo a actividade extractiva, que ata finais da década de 1960 reduciuse á extracción de pedra por canteiros para uso local.

 Fonte: fragmento da introdución do artículo “Mineralogía de las pegmatitas y cavidades miarolíticas del batolito granítico de Porriño, Pontevedra, Galicia” de Miguel Calvo, Joan Viñals y Fernando Vila na Revista de Minerales, vol. IV, no1, marzo de 2009. PP. 6-21

Constelacións / Sementes / Xestos / Movementos